Een zelfstandige en een directeur-grootaandeelhouder (DGA) kunnen niet terugvallen op een publiek vangnet in het geval van arbeidsongeschiktheid door ziekte of ongeval. Werknemers kunnen dat wel. Ondernemers kunnen zich tegen het risico van arbeidsongeschiktheid verzekeren op een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen (AOV).
Er zijn veel verschillende keuzemogelijkheden voor een AOV. Er zijn veel verschillende voorwaarden. De dekking kan individueel worden bepaald. Veelal geldt: Hoe meer risico de zelfstandige zelf draagt, hoe lager de premie. Hieronder wordt een aantal variabelen beschreven, waarop de zelfstandige kan bepalen hoeveel risico hij/zij wil lopen:
Arbeidsongeschiktheidscriterium
Een verzekerde kan zelf kiezen welke vorm van arbeidsongeschiktheid hij verzekert. Meestal is er keuze uit beroepsarbeidsongeschiktheid, gangbare arbeid of in mindere mate passende arbeid. Het verzekeren van beroepsarbeidsongeschiktheid is duurder, dan bijvoorbeeld het verzekeren van gangbare arbeid. In de eerste situatie wordt bij de beoordeling van arbeidsongeschiktheid alleen gekeken naar de mogelijkheden om het eigen beroep uit te voeren. Bij de andere criteria wordt ook gekeken of er mogelijkheden zijn om andere vormen van arbeid te verrichten.
Verzekerd inkomen
De zelfstandige kan de hoogte van het verzekerde inkomen zelf kiezen. Meestal geldt een maximum van 80% van het bruto jaarinkomen. Hoe hoger het verzekerd inkomen, hoe hoger de premie.
Uitkeringsdrempel
De zelfstandige kan een uitkeringsdrempel kiezen. Dit is het percentage dat iemand arbeidsongeschikt moet zijn om recht te hebben op een uitkering. Meestal is de drempelwaarde 25%. Andere gangbare drempelwaarden zijn bijvoorbeeld 35%, 45%, 55% of 65%. Hoe hoger de drempelwaarde, des te lager de premie.
Eindleeftijd
Meestal wordt gekozen voor een eindleeftijd van 67 jaar voor de looptijd verzekering en dus ook de uitkering. Maar een lagere eindleeftijd is ook mogelijk. In beginsel geldt, hoe lager de eindleeftijd, des te lager de premie.
Uitkeringsduur
Standaard geldt een uitkering tot aan de eindleeftijd, maar zelfstandigen kunnen ook kiezen voor een vaste uitkeringsduur van bijvoorbeeld maximaal 5 jaar.
Wachttijd/eigenrisico
De periode van arbeidsongeschiktheid waarin de verzekerde nog geen uitkering ontvangt. Deze kan variëren van 14 dagen tot een jaar of zelfs langer. In beginsel geldt, hoe langer de wachttijd, des te lager de premie.
Verder bieden de meeste verzekeraars ook (aangepaste) polissen met een beperkte dekking, ook wel de instap- of startersproducten genoemd. Dit soort verzekeringen is goedkoper dan een reguliere AOV. Soms kan de dekking op een later moment worden uitgebreid. De dekking groeit dan mee met de ontwikkeling van de onderneming/ondernemer. Ook zijn er polissen beschikbaar die alleen ongevallen of bepaalde ernstige ziekten dekken (critical illnesses-verzekeringen). Het is bij dit type polissen belangrijk dat de beperktere dekking transparant is voor de ondernemer en in verhouding staat tot de premie.
Zelfstandigen die om medische redenen niet worden geaccepteerd voor een reguliere AOV kunnen terecht in de private vangnetverzekering. Dit vangnet kent geen medische beoordeling. Startende zelfstandigen kunnen deze verzekeringen aanvragen binnen 15 maanden na de start als ondernemer.